Δευτέρα 30 Μαρτίου 2015

Όσα δε μου λες... τα ξέρω

Αυτό το (υπερ)μεταφυσικό που ακόμα κι όταν δε σου μιλά ο άλλος καταλαβαίνεις τι θα ήθελε να σου πει συμβαίνει και σε εσάς ή έχω περάσει σε άλλα επίπεδα συνειδητότητας-αντίληψης και δεν το έχω καταλάβει ακόμα; Σας μιλάνε κι εσάς οι σιωπές ή η έλλειψη ήλιου παρεμποδίζει τη σωστή εγκεφαλική λειτουργία και θολώνει τη σκέψη; Βλέπετε κι εσείς την αλήθεια που κρύβεται στις λέξεις του άλλου ή μεθερμηνεύω κατά το δοκούν; Καταλαβαίνετε κι εσείς κάποιον κοιτώντας τον στα μάτια ή να το πάρω πάνω μου; 

Γράφω πολύ. Πολλά χρόνια. Μιλάω λίγο (εκτός από εκείνες τις στιγμές που παραληρώ ασύστολα για άσχετα πράγματα, προσπαθώντας να πνίξω αυτό που ουσιαστικά θέλω να πω). Κι έχω την τρελή απαίτηση να με καταλαβαίνει ο άλλος έτσι, από μόνος του. Να διαβάζει σιωπές, να ερμηνεύει βλέμματα, να μεταφράζει αναστεναγμούς και μορφασμούς. Γιατί να το κάνει; Γιατί δυσκολεύομαι εγώ να εκφραστώ, ας πούμε; Για να με διευκολύνει; Γιατί μπορεί; Ξέρω κι εγώ; Για όλα αυτά μάλλον. Όλοι το κάνουμε, νομίζω. Όταν δυσκολευόμαστε, κρυβόμαστε πίσω από βολικές (ή άβολες) σιωπές, πίσω από αμήχανα βλέμματα, πίσω από βαθείς αναστεναγμούς. Και, όχι, δεν είναι απαίτηση που θέλουμε ο άλλος να καταλάβει. Μάλλον προσδοκία θα το χαρακτήριζα. Ελπίδα ίσως; (ΑΥΤΗ θα μας θάψει όλους, χρόνια το λέω).

Πιο βολική η πλευρά αυτού που σιωπά, όμως, να τα λέμε κι αυτά. (Κι ας είμαι αυτή που το κάνει συχνά). Γιατί αυτός κρύβεται ωραία-ωραία στην ανημπόρια του ή στην έλλειψη θέλησης κι αφήνει τον άλλον στο σκοτάδι να καταλάβει. Κι αν ο άλλος πάρει λάθος στροφές, χαθήκατε. Αν μεταφράσει τη σιωπή της ανημπόριας ως σιωπή αδιαφορίας, χαθήκατε. Αν μεταφράσει τη σιωπή της αδιαφορίας ως σιωπή ανημπόριας, μπορεί και να καταλήξει βλάχικος ταραμπάκος (κολλιτσίδα ξερωγώ, πώς το λένε στο χωριό σας;). Κοινώς, αν δεν είσαι καλός μεταφραστής, φίλε, την πάτησες...

Εμείς πάλι που έχουμε τόσα χρόνια εμπειρία στη μετάφραση καταλαβαίνουμε κάτι παραπάνω. Καταλαβαίνουμε αυτούς που σιωπούν γιατί πονάνε, καταλαβαίνουμε αυτούς που σιωπούν γιατί δεν έχουν πια κάτι άλλο να πουν, καταλαβαίνουμε αυτούς που σιωπούν γιατί διστάζουν, γιατί φοβούνται, γιατί τα είπαν όλα ή γιατί τα λένε πια αλλού. Να γιατί "ξέρω όσα δε μου λες". Εξ ιδίων, άλλωστε, κρίνουμε τα αλλότρια. Γιατί έχω μάθει να αποκωδικοποιώ και να μεταφράζω σιωπές, βλέμματα, τελείες και αναστεναγμούς. Τώρα, το αν έμαθα σωστά ή όχι, μόνο ο χρόνος θα το δείξει. Το ένστικτό μου με προδίδει πάντα. Η μετάφραση σπάνια.